Ya sonra bana “Bu apartmanların, apartman isimlerinin hikâyelerini niye merak ediyorsun?” denmiyor mu?
Bunu okuyun; ef-sa-ne…
10-15 kişi dün bana, klasik müzik yayıncısı Serhan Bali’nin bir Twitter paylaşımını gönderdi; “Nilay Hanım nasıl sizden kaçmış” gibi notlarla…
Konu, Fatih Kadınlar Pazarı‘nın ortasında satıcıların arasında kalmış bir eski apartman: Betoven Apartmanı…
Sonrasında ben Talat Halman’dan Şakir ve Nejat Eczacıbaşı kitaplarına, Armağan Ekici’den Haldun Cezayirlioğlu’nun bloguna neler okumadım.
B. TOVEN NASIL OKUNUR?
Şöyle:
Mehmed Bahaeddin, “Asker, maarifçi, mecmua naşiri, gramerci, lügatçi, müellif, mütercim, takvimci ve Robert Kolej’de Türkçe öğretmeni”. Klasik müzik çok seviyor, özellikle de Beethoven hayranı.
1934 yılında Soyadı Kanunu çıkınca Mehmed Bahaeddin Bey, Toven soyadını alıyor ve Bahaeddin adını Baha olarak kullanmaya, eserlerine “B. Toven” imzasını atmaya başlıyor ki çok saygı duyduğu sanatçı Betoven’e (Beethoven) gönderme yapabilsin!
Nasıl orijinal…
TALAT HALMAN, ŞAKİR ECZACIBAŞI…
B. Toven, Yeni Türkçe Lügat (1912, 1924), Noktalama: Yazıda Kullanılan İşaretler (1946) ve B.Toven Takvimi’nin yazarı. Sir James Jeans’in Gökyüzü: Bugünkü Astronomi adlı kitabının çevirmeni.
Şakir Eczacıbaşı’ndan Özdemir Nutku’ya, ondan klasik müzikli Türkçe dersleri almış pek çok kişi B. Toven’in ‘renginin’ farkında, anılarında mutlaka anlatıyorlar.
Talat Sait Halman mesela: “Türkçe gramer, üslup, şiir ve edebiyat konusunda gerçekten de muhteşem bir hocaydı. Bundan çok daha önemli olarak, bize düşünsel merakı, vicdan özgürlüğünü, analitik ve eleştirel düşünceyi aşılamıştı” diyor.
B. Toven, Fatih’te oturduğu apartmanı kendi mi yaptırmış, bulamadım- bilemedim; ama onun da isminin Betoven Apartmanı olması harika değil de ne?
Derya Bengi’den ek bilgi B.Toven 10 Agustos 1937’de Akşam Gazetesi ile yazışmış. Adres İtfaiye Caddesi ve aynı ama apartman o kadar eski değil muhtemelen; belki ahşap bir evin yerine onun adına yapıldı…
2 Comments
Yağız Erdoğdu
Posted at 00:53h, 12 OcakApartmanın demir kapısındaki tekrarlayan abstrakt şeklin bir sol anahtarını andırmasının tesadüf olmadığını umuyorum! Bu dönem apartmanlarının kapılarının bazılarında çok orijinal desenler olabiliyor sahiden.