Agopyan Han

Eminönü Sirkeci tarafına her gidişimde uzun uzun incelediğim, derin derin üzüldüğüm yapılardan biri: Hamidiye Caddesi ile Arpacılar Caddesi köşesinde yer alan, haddini bilmez tabelalardan görünmez hale getirilmiş Agopyan Han.

Ancak kapısı her şeye rağmen bize bir şeyler söylüyor, 1921 yılında hizmete girmiş misal.

Binanın mimarı Levon Nafilyan.

Levon Bey, bu toprakların ilk bevliye (üroloji) uzmanı ve aynı zamanda birçok askeri hekimin yetişmesinde rol oynamış bir hocanın, Andon Nafilyan Paşa’nın oğlu. Paris’te okumuş. Bankalar Caddesi’ndeki İş Bankası binası ile Karaköy rıhtımındaki Hovagimyan Han da onun eseri.

LEVON KORDONCİYAN’IN TERZİ ÇIKTIĞI YER

Agopyan Han zamanının en işlek yerlerinden… Levon Kordonciyan’ın terzi çıktığı yer bile burası. O dönem Rum terziler yoğunlukta; Levon Bey çıraklıktan başlayıp mesleği onlardan öğreniyor, ünü Atatürk’e kadar gidiyor.

6-7 Eylül olayları Agopyan Han için de milat; içinde yerleşik çalışan pek çok kişi kaçıyor, göçüyor. Ama burası, Türkiye’de kalan pek çok azınlıkların dayanışma merkezlerinden biri oluyor.

HAFIZ MUSTAFA’NIN KURULUŞU ORADA DEĞİL

“… bina Art-Nouveau öğeleri birlikte taşımaktadır. Ancak kolonsu kabartmaların çıkmalı kat hizasındaki bitişleri, kullanılan yarı dairesel formlar, bitişlerdeki keskin köşelerle Ermeni mimarisinden izleri de beraberinde taşımaktadır.” deniyor mimdap.org‘da. Aynı sitede yapının “Koruma Kurulları’nın bayağı yolu üzerinde” oluşuna da dikkat çekiliyor. Hani böyle bir şeyi siz-ben bile görebilirken, onlar nasıl görüp müdahale etmez. Garip.

Bu arada aşağısındaki, kuruluşundan beri orada olduğu izlenimli Hafız Mustafa aslında ‘sonradan orada’. 

Salt Arşiv’de gezinirken gördüm; 1925 tarihli Leon Bobicki imzalı, ön yüzünde Leon Bobicki’nin mağazasının fotoğrafı bulunan kartpostalda o köşenin eski hali de var.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

3 Yorumlar
  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:00h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Ayrıca söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:06h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

    • Nilay Örnek
      Tarih: 01:03h, 11 Ekim Cevapla

      Bunu ayrı yazı yapmalıydık:)

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Büyükçekmece

Aysel Sultan Yalısı

Cep telefonum fotoğraf dolu, neler neler var ama ‘bulamayınca’ anlamı yok, paylaşmıyorum. Yine de hakkında bilgi bulamadığım bir yapıyı paylaşmak istedim ama işte Instagram ya da bu site bu işe de yarıyor, sonra bulduk bilgiyi:) ÇOCUK BİLE FARKI ANLIYOR:) Çocukluk yazlarımız ona hayranlıkla geçti. Geçen

Devamı »
Nişantaşı

Mongeri Evi

Nedeni-nasılı uzun, dün gece mimar Giulio Mongeri ilgili bir şeyler okurken şahane bir kaynak buldum; Filolog Damla Çinici, Ankara Araştırmaları Dergisi için bir hakemli makale yazmış, “Başkent Ankara’nın İnşasında Etkin Bir Mimar: Giulio Mongeri ve Yaşam Öyküsü” Damla Hanım’ın çalışma özeni ve akıcı dilinden mi,

Devamı »
Nişantaşı

Nine Apartmanı

Programı hazırlayan Cem (Erciyes) ile Kansu (Şarman), beni bu site, bu oluşum vesilesiyle programa davet ettiklerinde (buyrun yayın burada) ben de onlara sürpriz yapıp, Reşat Ekrem Koçu’nun yıllarca birlikte çalıştığı, çok sevdiği Sabiha Rüştü Bozcalı’nın evlerinin izini sürmeye karar verdim. Önceki metinlerde ayrıntılı bilgiler de

Devamı »
Nişantaşı

Vedat Tek Evi

“Tam saltanat sürülecek, salonlarında vals yapılacak, odalarında edebiyat terennüm edilecek bir letafetli hane…” Jak Deleon Şöhretli binaları “Ne olsa biliniyor, ne olsa yazanı var” diye düşünerek yazmamakla hata ettiğimi anladım. Dünyayı döndükçe namı yürüyesi sitemi yapan Eylül Görmüş’ün ısrarıyla yazmaya başladığım Vedat Tek Evi araştırmaları

Devamı »
Adalar

Büyükada Rum Yetimhanesi – II

Bu yazıyı Büyükada Rum Yetimhanesi -1 ile okuyun lütfen Ben savaş tarihi sevmem, şehir hayatı-tarihi severim:) Bence bu da çok şey söyler. Ve insan sık sık şöyle der: “Ya olsaydı nasıl olurdu, ya olmasaydı nasıl olurdu…” O durumlardan biri… Bambaşka bir tahayyül.  ORIENT EKSPRES İLE

Devamı »
Kanlıca

Ethem Pertev Bey Yalısı

Bu toprakların en önemli eczacılarından Ethem Pertev Bey mevzuunu açmıştım. (Mesela Krem Pertev ya da Pertev Şurubu’nu hâlâ çok hatırlayan var). Ve şimdi Ethem Pertev Bey Yalısı’ndan bahsedeceğim. Bu yalıda ondan önce de yaşandı, sonra da… Ama orası hep Ethem Pertev Bey Yalısı oldu. 1860’larda

Devamı »
Taksim

Cumhuriyet Apartmanı

Çok düşünüyorum; “O apartman neler gördü acaba?”  Görmüş geçirmiş apartmanlardan biri, Taksim’de Cumhuriyet Caddesi üzerindeki Cumhuriyet Apartmanı. Şirin Devrim’in Şakir Paşa Ailesi adlı kitabını okuduğumdan beri merak ettiklerimden. Zamanında “Taksim Bahçesi”, şimdi Gezi Parkı manzaralı. Şirin Devrim’in annesi Fahrelnissa / Fahrünnisa Şakir Paşa Ailesi, , o dönem

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.