Bina hikâyeleri anlatırken, anlama/araştırma/merak/izlek yolumu da anlatıyorum ki, belki başkaları da bir binadan (bu bir şarap ya da ağaç da olabilir) neler öğrenilebileceğini görür. Heves eder… Zevkine varır.
Misal, dün gece Taksim’deki bir apartmanın bugünkü haline bakayım derken, bugünlerde Diyanet’e devredilmesiyle gündem olan Heybeliada Sanatoryumu’ndan Levent semtinin oluşma sürecine ya da Gorbon Seramik denilen şeyin ne olduğuna dair pek çok şey öğrendim, düşündüm.
REBİİ; BAHARLA İLGİLİ, BAHARA AİT
Öznemiz Cumhuriyet döneminin önemli mimarlarından Prof. Dr. Rebiî Gorbon.
Aynı zamanda akademisyen ve seramiğe ilgisiyle sanatçı diyebileceğimiz biri.
(Bir dönemin mimarlarının isimleri, malum, beni benden alıyor… Rebiî, baharla ilgili, bahara ait demek… Birine seslenirken Türk Sanat Müziği şarkısı söylemiş gibi oluyorsun, ne güzel).
Dün gece yüksek mimar Rebiî Bey hakkında okuma yapmak Karaköy İskelesi yolcu salonu, Prof. Dr. Kemal Ahmet Aru ile birlikte yaptığı 1. Levent Mahallesi, Heybeliada Sanatoryumu, Florence Nightingale Hemşire Okulu gibi eserlerine de götürdü beni.
BİR ‘MIŞ GİBİ’ DAHA
Ancak değerli semtlerde iş yapan iyi bir mimar olmanın sonucu mudur bilmem Gorbon’un bazı eserleri de dönüştürülüp değiştirilme talihsizliğine uğramış.
Lamartin Caddesi köşesindeki (Gezi Parkı yan cephesine karşı) Doğu Apartmanı için de “yenileme / yeniden yapım” denilmiş ama sonuçta 2011’de yıkılmış. Yerine de bir “-mış gibi” versiyon yapılmış. Şimdi orada Ofis Lamartin var, içinde de T24 ofisi.
Ama en azından Arkitekt dergisi 1940 yılı sayılarından birinde Doğu Apartmanı’nı konu etmiş, elde birkaç fotoğraf belge var. Şöyle deniyor:
“Mimar Rebiî Gorbon’un projesine göre, mimar Mustafa Çan’ın nezaretiyle yapılan yeni Taksim mahallesindeki, Doğu Kiraevi’nın zemin katı geniş bir mağazaya tahsis edilmiştir. (…) Arkada kâfi miktarda bahçesi, dolayısı ile bol güneş ve ışığı vardır. Salonların, yatak odalarının, hol ve koridorların eb’adı son zamanlarda iktisadî düşünüşlerle yapıldığı iddia edilen, dar ve asgarî eb’attaki binalar gibi olmayıp, rahat ve adeta ferah verici bir şekildedir.”
Gorbon dosyası daha çok metin kaldıracaktır:)
No Comments