James BALDWIN ve Üçler Apartmanı

@herumutortakarar‘ı Instagram’da takip ediyorsanız fark etmişsinizdir sanırım; fotoğraf paylaşıp “Ne güzel bina” deyip geçmek pek benlik değil.

Binalar, mimari özen ya da içinde yaşayanların hikâyesiyle benim için anlamlanıyor. Bu arayış bazen hummalı bir çalışma, bir başka emek, mesai gerektirse de -denemeden- bilemezsiniz ki, inanılmaz bir macera.

Geçen Zeynep Miraç Özkartal ile bir telefon konuşmamız saat sürdü galiba; o bana bir şey anlatıyor, “Vay canına” diyorum, ben ona…

Ona bir şey sormuştum, bana “Şuraya bak” dedi ve günler oldu, oralardan çıkamadım. 

James Baldwin -kimi için malum-;  Amerikalı roman ve oyun yazarı, şair, aktivist. Irkçı ve cinsiyetçi söylemlere karşı metin ve söylemleriyle bir ‘ikon’. Kendini rahat hissettiği yer İstanbul. Burada ona kucak açan şahane dostları var. Sonra anlatacağım…

Fotoğraf sanatçısı Sedat Pakay da o dostlardan biri oluyor. Normalde Sedat Bey, James Baldwin’i fotoğraflıyor ama bu fotoğrafta o da var, başkası çekmiş. Yıl 1970.

Bu fotoğrafa bakmaya doyamıyorum.

Aralarında 21 yaş fark olduğuna inanamıyorum. Baldwin ne kadar da genç duruyor. Neşeleri hoşuma gidiyor da… Bir de bina var. Üçler Apartmanı’ndalar; arkada İnönü Caddesi ve o güzel binalar… Arşivler ‘konuşunca’ daha güzel değiller mi?

Mimar Seyfi Arkan’ın eseri olan bu bina, o balkonlar belli ki o dönem alüminyum doğramalarla kapatılmamış. Balkon, sokakla iç içe… Ve sokak ne kadar güzel, nizami… O ağaçlar yakın zamana kadar vardı. Şimdi çoğu yok. O yeşillikler bildim bileli yok zaten. ‘Ertegün’lerin orada evi varmış, muhtemelen oradalar. Baldwin ve Pakay’ın izinden İstanbul’da gezmek çok güzel. Devamı gelecek. 

Bu arada, bomba, Alev Scott’ın “Ottoman Odyssey: Travels through a Lost Empire” adlı kitabı sayesinde fark ettim. 60’larda o evde yaşayan Baldwin’in Gümüşsuyu caddelerindeki ismi ‘Arab Jimmy’ imiş!

İlgilenenler, Üçler Apartmanı’nın öyküsünü okuyabilir ve Seyfi Arkan yapılarını keşfedebilir.