Zümrüt Palas

Ressam Hamit Görele. Resimlerine aşina olmayanlar bile bilir ismini diye düşünüyorum.

Özetle…

Giresun’da doğmuş, Güzel Sanatlar Akademisi’nde Hikmet Onat ve İbrahim Çallı’nın öğrencisi olmuş, 1928’de mezun olduktan sonra Avrupa Resim Yarışması’nda ikinci olmuş, devlet bursuyla Paris’e giderek Andre Lhote ve Fernand Leger’in atölyelerinde öğrenim görmüş. 

1930’da ‘Firavunun Eşi’ ve ‘Odalık’ adlı eserleri, Grand Galerie Moderne’de açılan karma sergiye kabul edilerek Paul Cezanne, Andre Lhote, Bonnard, Pablo Picasso ve Henri Matisse gibi dönemin önemli ressamlarının yapıtlarıyla birlikte sergilenmiş.

Türkiye’de de -bilmem ‘yeterince’ midir- pek çok ödül almış bir sanatçı…

Ve onun resimleri -orada oturanlar ne şanslılar ki- Kurtuluş’ta bir apartmanın girişinde de yer almış yıllar yıllar boyunca… 

Geçen bir arkadaşımdan şu mesaj geldi “Şişli, İskenderoğlu Sokak’ta kentsel dönüşüm için bekleyen Zümrüt Palas’ın girişinde yer alan bu resimlerden birinde (ilki) Hamit Görele imzası var. Cumhuriyet dönemi Türk resminin büyük ustalarından…”

Milyon fotoğraflı arşivime baktım, binanın dışını ve kapısından resimlerin bir kısmını çekmişim ama kapı kapalıymış herhalde “iş, yarım kalmış”.

Pazar günü gittim, şans açıktı Zümrüt Palas’ın kapısı.

Bina da bana pek güzel göründü. Bina kentsel dönüşüme girerse resimlere ne olacak? Bu durumda kurtarma işlemleri yapılabiliniyor mu? Daha önce de bu soruyu sormuştum ama çok net yanıtlar yoktu…

Hamit Görele-Kurtuluş ilişkisine bakacağım birkaç gün. Belki torunu Sonat Hanım biliyordur…

Bir de hayatına bakarken şöyle bir cümle gördüm: “(…)1935-1945 yıları arasında ise, boyayı formları eriten bir unsur olarak kullanmıştır.  Bu dönemde peyzajlarındaki konu genellikle, 1940-1955 yılları arasında yaşadığı Kurtuluş semtidir.”

Görele, Zümrüt Palas’ta yaşadı mı? Ya da Kurtuluş’ta neresiydi evi?

* Sergi metni Taha Toros Arşivi.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

2 Yorumlar
  • G. B.
    Tarih: 16:23h, 06 Nisan Cevapla

    Eski bilgileri yenileriyle harmanlamis gibisiniz. Fotograflar guncel evet ama bina kentsel donusumu beklemiyor artik. Eserler de bina da ‘yikariz-yenisini yapariz’ istegine karsin bin bir zorlukla tescil ettirilmis durumda. Hem meskenin hem kentin hafizasini, hem de kultur varliklarini korumak icin bu konularin gorunurlugunu dogru ve referansli bilgiler ile duzenli takiple beraber arttirmak anlamli olacaktir.

    • Nilay Örnek
      Tarih: 12:10h, 20 Nisan Cevapla

      Fotoğraflar da yazı da belirtilen tarihe aittir. Evet bu sitedeki tüm yazılar “-varsa- eski ve yeni bilgileri” harmanlayarak yazılıyor. En güncel en süper bilgiler her zaman bizim de dileğimiz. Bu binayı keşfetmem, içinde kendisine daire gösterilen bir arkadaşıma “Burayı al iyi yatırım olur, yakında yıkılacak” bilgisiyle satılmak istenmesidir. Arkadaşım çok üzülerek beni aradı, binaya gidip fotoğraf çekip bu kısa metni yazdım. “Hem meskenin hem kentin hafızasını, hem de kültür varlıklarını korumak için bu konuların görünürlüğünü doğru ve referanslı bilgiler ile düzenli takiple beraber arttırmak anlamlı” tabii ki. Buradaki bilgiler hep referanslıdır, burada arkadaşım tanınmış da biri isminin yer almasını istemedi. Ben başka işi olan, freelance çalışan bir gazeteciyim, adım sanım neler yaptığım çok belli. Bu işi gönüllülükle, rızamla, kişisel bir emekle yapıyorum. Bu sitede 400’ü aşkın bina var, sitenin her yerinde sistemin nasıl işlediğine dair bilgiler de bulabilirsiniz. Ben yazarım, kollektif bilgilerle metin genişler, yenilenir, başkalaşır. Hatalar düzelir. Siz de adınızı, kaynağınızı yazarak binanın tescil edilme bilgisini bana verebilirsiniz, ben de bunu metne mutlulukla eklerim. Aksi halde mesajınız bir insanı daha iyisini yapmaya değil bu kadar emeği üst perde küçümsemekten ileri gitmiyor benim açımdan. Belki başkasına bu tür metinler motive edici oluyordur. Ama isimsiz bir üst perde bana iyi gelmiyor, “Bırak ya bu işi” diyorum kendime… Belki anlamlı olan “Emeğiniz için teşekkürler, ben bilmem kimin, binayı tescillettik haberiniz olsun” gibi basit bir mesajdır. Saygılar

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Bakırköy

Papazyan Evi

Tevâfuk; hakkettiğin, haklı tesadüf. Hepimize kısmet olsun.  Baştan başlayayım; Bayburt’tayım, Baksı Müzesi’nde. Baksı’nın muhteşem kütüphanesini bulmuşken Argos ve İstanbul’un 80 ve 90’lardaki sayıları ve bir kitabı ödünç aldım iki günlüğüne… Kitap Turgay Tuna’nın ‘Hebdomon’dan Bakırköy’e’ adlı kitabı. Bazı bölgeler için bazı insanlar şanstır; Turgay Tuna

Devamı »
Kızılay

Ajans Türk Binası

Türkiye İş Bankası Kadıköy Şube ve Lojmanları, ardından da pek çok Türk filminde başrolde olan Muammer Karaca Evi  vesilesiyle, Türkiye’nin kendi bürosunu açan ilk kadın mimarı Perran Doğancı‘dan söz açmıştım. Perran Hanım ile ilgili dosyamı -şimdilik- Ankara’daki -eski- Ajans Türk Binası ile bitireyim. MARKA, KALİTE

Devamı »
Ulus

II. Evkaf Apartmanı – Küçük Tiyatro

İnanmazsınız Twitter, bir zamanlar insanları arkadaş da yapabiliyordu! Yiğit Ahmet Kurt, Twitter’daki merak dolu paylaşımlarıyla fark ettiğim, ardından ara ara bloguna bakar olduğum, sonra iki yazarından biri olduğu şahane kitabını  okuduğum, Ankara’ya gidince tanıştığım, beni kötü bir yemeğe ama çok güzel bir müzeye götüren arkadaşım.

Devamı »
Harbiye

Kervansaray Apartmanı

Apartmanların giriş katının dükkân ya da benzeri kâr getiren yapılar olarak tasarlanması fikri, -en azından Türkiye’de gördüğüm kadarıyla- neredeyse apartman fikriyle eş zamanlı… Ama bizim göz hizamızda onlar olduğundan muhtemelen, bir binanın altındaki işletmenin karakteri tüm binanın algısını etkiliyor. Harbiye’deki Kervansaray Apartmanı. GİRİŞ TÜM ALGIYI

Devamı »
Bebek

(Dr. Natuk) Birkan Apartmanları

Mimarlık tarihiyle ilgilenip de Birkan Apartmanları’nı bilmeyen yoktur sanırım. Bir de ben bahsetmesem olur(du) tabii ama binaları çok seviyorum, bu bir; Haluk Baysal-Melih Birsel ikilisinin çalışmaları her daim favorilerimden, bu iki; bir de Natuk Birkan’a taktım, bu da üç… Peki Natuk Feyyaz Birkan kim? (Fotoğraflarda

Devamı »
Nişantaşı

Keçeci Apartmanı

Duygu Aydemir, tam da burada yapmak istediğim şeylerden birini gerçekleştirmem için bana şahane bir mesaj atmış. Bir binanın hikâyesi olması için illa ki içinde dünyaca ünlü şahsiyetlerin oturması ya da Art Nouveau öğelerle süslü olması gerekmiyor.  Bugün Nişantaşı’nda bir ailenin 4, hatta Duygu Hanım’ın 11

Devamı »
Zeyrek

Betoven Apartmanı

Ya sonra bana “Bu apartmanların, apartman isimlerinin hikâyelerini niye merak ediyorsun?” denmiyor mu? Bunu okuyun; ef-sa-ne… 10-15 kişi dün bana, klasik müzik yayıncısı Serhan Bali’nin bir Twitter paylaşımını gönderdi; “Nilay Hanım nasıl sizden kaçmış” gibi notlarla… Konu, Fatih Kadınlar Pazarı‘nın ortasında satıcıların arasında kalmış bir eski

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.